2015年2月24日火曜日

母なるふるさと(17)

Zordun sabirning tarix romani ana yurt.


45ページ)
 orma bashlandi.
 収穫が始まった。
 bu chaghda yéza kochilirida mozaylardin bashqa janliq körünmeydu.
この時期は村の通りに子牛の他の生き物は見えない。
ayallar qapaqlirigha etkenchaylirini toshquzup,
女たちはヒョウタンにミルクティーを満たして、
qil xurjunining ikki péyini chay, nan chiniler bilen toldurup,
ウールのフルジュン〔振り分けの肩掛け袋〕の二つの足〔=袋〕を茶、ナン、食器で満杯にして、
yalang ayagh putliri bilen qiziq yerni gürsülditip dessep étizgha yügürüshidu.
裸足で熱い土をドスンドスンと踏んで農地に駆けつける。
ushshaq balilarmu dadilirining orma orushigha zoqlinip bash térip, at yötkep, baghliq toshup, étizlarda yürüshidu.
小さな子供たちも父親の収穫作業に興奮して落穂を拾い集めて、馬を引いて、縄(なわ)を運んで、農地に付いて行く。
bundaq chaghlarda mehellide xorazlar jimjitliqni medhiyileshkendek bes-bes bilen chillashsa,
このような時期にマハッラで雄鶏たちが静寂を賛美するかのように競って鳴けば、
téreklerning tüp shaxlirini égip qonuwalghan qaghilar goya omumiy xor orundishiwatqandek qaqildiship pesil güzellikige hösn qoshidu.
ポプラの枝を曲げて止まったカラスたちはまるでみんなで合唱しているかのようにカーカーと鳴いて季節の美しさに趣(おもむき)を添える。
küz peslidiki toqchiliq, awatchiliq, memurchiliq ene shundaq shekillengen oxshaydu.
秋の季節の豊かさ、活況、繁栄がこのように来たようだ。
yigirme toqquz öylük ikki topqa bölüngen.
二十九戸の家(いえ)が2つのグループに分かれた。
ular lapqutliship, sol tartip orma orushidu.
彼らは共同作業をして、列になって並んで収穫する。 
bir xo bughdaygha üch gung ketse ziyawudunning bughdiyigha on besh gung kétidu, béghi bilen yigirme gunggha yétip baridu.
1ホの小麦に3人日(にんび)の働き手が必要であれば、ズィヤウドゥンの小麦には15人日必要だ、束にするのと合わせて20人日に達する。
démek, bughdiyini «yighiwélish» üchün ziyawudun toptikilerge yigirme kün orma orushup bérishi kérek.
つまり、小麦を「収穫」するためにズィヤウドゥンは「まき」〔=同族集団〕の人々のために20日間収穫してあげなくてはならない。
biraq, u mushu orghaq sélishida ikki-üch ademning ormisini oruydu, qarang, uning solimu hemmidin keng, ünchisimu=önchisimu chong, orghaq sélishi téz hem pakiz.
しかし、彼はこの刈り入れに2、3人分を収穫する、見よ、彼の列は最も広く、彼の刈穂(かりほ)も大きく、刈り入れも早くてきれいだ。
uning alghan soli ikki yénidikining solini qoshsimu ularningkidin chong.
彼が刈り取った列は両隣の列を足したより大きい。
u chatlirini kérip, ong qolidiki ittik orghaqning yénigha sol qol barmaqliridiki oymaqlirini «taq-taq» tegküzüp orghaq salsa kishining zoqi qozghilidu.
彼が大股で、右手のよく切れる鎌の縁(ふち)に左手の指の指ぬき〔形状不明〕を「トントン」と当てて刈り取ると他の人が喜ぶ。
töt ormichining béghini baghlisa bir gung ötküzeleydighan baghchi ziyawudundek ikki ormichining ünchisini=önchisini aranla ülgürtüp baghliyalisa kérek.
4人の刈り手の刈穂を束ねることができる束ね手は、ズィヤウドゥンのような刈り手なら2人の刈穂を束ねるのが精(せい)いっぱいに違いない。
ziyawudunning üch ünchisila bir bagh kélidiken emesmu!
ズィヤウドゥンのは3つの刈穂だけで一つの束になるじゃないか!
yerge emdila yoruq chüshkende, étizgha bérip etigenlik chayghiche bir sol échiwétidighan bu yash mehelle topi xillanghan ormichilardin qurulghan.
大地にちょっと光が射したころ、畑に行って朝食までに一列取り入れるこのマハッラの若い一団は選ばれた刈り手で構成される。
ular chüshte kün qayrilghuche bagh sayiside uxliwalidu, péshinlik chaydin kéyin yene étizgha mangidu.
彼らは昼に日が〔一番高くまで昇って〕下り始めるまで果樹の木陰で寝る。昼食〔直訳するとアスルの茶、アスルとは影が自分の身長と同じになってから日没までの間に行う礼拝〕の後にまた畑に行く。
kechqurunluqi orma naxshisi bashlinidu, bu chaghda orma awumaydu, naxsha ewjige chiqidu.
夕方に収穫の歌が始まり、この頃に収穫は増えない〔=少し手が遅くなる〕が、歌は最高潮に達する。
«altunum» ni ziyawudundek toluq, mungluq we yuqiri awazda éytalaydighan héchkim yoq …
「アルトゥヌム〔私の黄金の意。恋人の女性を賛美する歌〕」をズィヤウドゥンのように豊かで、美しく、高い声で歌える人は他にいない…
 ziyawudunning ikkinchi oghli emdila on birdin ashqan bera dadisining keynidin bagh baghlap yürüp shundaq oylaytti :
 ズィヤウドゥンの二番目の息子、11歳を過ぎたばかりのベラは父親の後から束ね続けて、次のように思っていた。
«dadam ikkimiz ikki gung ötküzüwatimiz.
「父さんと二人で2人分やっている。
ögünlükke bizning bughdaygha chüshimiz, ikki kündila orulup baghlinip bolidu.
明後日(あさって)僕たちの小麦に取り掛かれば、2日だけで刈り取れて、束ねられてしまう。
bu topning bughdayi tügigüche bizning yene on ikki gungimiz ashidiken.
この畑の小麦が片付くまでに僕たちはまだ12人日残っている。
bu on ikki gunggha birining üch xo bughdiyini boliwalsam bir xo yerge bir xo bughday béridu.
この12人日に僕が3ホの小麦を束ねられるとすると、1ホの土地に対して1ホの小麦をくれる。〔平均労働より多くやるから早く終わって、残りの労働日を売るという事〕
üch xo bughdayni satsam üch yüz ming tengge, yaq, üch yüz on besh ming tengge bolidu.
僕が3ホの小麦を売ったら、300,000銭(せん)、いや、315,000銭になる。
 bir meskap ötük, shim-tujurka, qulaqcha kélidu.
1足(そく)のシボ革〔しわ模様の付いた革〕のブーツ、ズボン、チュニック〔ダブルの立て襟の上着〕、毛皮の帽子が買える。
ashqinini akamgha bersem xushal bolup müremge urup, yaman kökinek, dep qoyidu-de …»
残りを兄さんにあげたら喜んで、僕の肩をたたいて、『すごいぞハヤブサ』と言ってくれるよ…」
uning shérin xiyali shundaq axirlashti.
彼の甘い夢はこのように終わった。
u tuyuqsiz dadisining awazini anglip xiyaldin segidi :
彼は不意に父親の声を聴いて夢から醒(さ)めた。
 -- bera balam, mang, atni yötkiwet, qara, chiwinqap ot yémey turidu.
 「ベラ、行け、馬を移せ、見ろ、ハエを追い払っていて草を食わない。」
 bera baghliqni bélidin chaqqanliq bilen sughuruwélip yerge tashlap, dadisining ünchilirini baghliq üstige ikki bashliq qilip qoydi-de,
 ベラは草の縄(なわ)を腰から素早く抜いて地面にほおって、父の刈穂を縄で二重巻(まき)にして、
yaghaq téridin tizlaq ésilghan ong tizi bilen ünchini tizlap bughdayni ching baghlidi, uning baghliq tutqan qolliri tolimu epchil idi.
擦り切れた毛皮のひざ当てを掛けた右ひざで刈穂(かりほ)を押さえつけて小麦をきつく縛(しば)った。
u dadisigha qarap külüp qoyup :
彼は父を見て微笑(ほほえ)んで
 -- atni sughirip, yötkigendin kéyin sugha chömülüwalay, ünchilirim köpiyip ketse baghliship bérisen-de? – dédi.
 「馬に水を飲ませて、移し終わったら、水浴(みずあ)びしたいよ、刈穂が増えたら縛ってね、父さん?」と言った。
 -- mang, téz kel, way kökinek! – dédi ziyawudun.
 「行け、早くもどれよ、ハヤブサ!」とズィヤウドゥンは言った。
u yene yénidiki ormichigha balisini maxtashqa bashlidi, -- yaman ishleydu, tinim tapmaydu, dégine!
彼はそれから隣の刈り手に息子を自慢し始めた「えらく役(やく)に立つ、休まないんだよ!」
 -- séni doridi-de, qara, naxshisini téxi!
 「おまえに似たんだ、見ろ、あの歌まで!」 
 bala chunguldap naxsha éytip, boz atni minip sugha kétip barmaqta idi.
 ベラは甲高(かんだか)い声で歌を歌って、葦毛馬(あしげうま)に乗って水に浸っていた。
 küz peslining bundaq künliri déhqanlar üchün tolimu köngüllük, lékin muxterbay üchün bu küz köngülsiz bashlandi.
 秋のこんな日々は農民たちにとってとても楽しいが、ムフテルバイにとってこの秋はつまらなくなり始めた。
u reyhangüldin deshnem yégen ashu kündin bashlap kündin-künge rohsizlandi.
彼はレイハンギュルから非難されたあの日から、日に日に気が滅入(めい)った。
qoli yetmeydighan shax barliqini tunji qétim bilish uning ghururini yerge urdi.
自分の手の届かない枝があることを初めて知ったことは彼のプライドを地に落とした。
dégini dégen, qilghini qilghan bolup ösken bay balisi üchün erzimes bir ayalning «yoqal qawan» dégen gépi ming derre, yüz shapilaqtinmu yaman, yüzige yunda chachqandinmu ar tuyuldi, lékin bu nomus uninggha némishqidur reyhan isimlik bu ayalni sirliq qilip qoydi.
言いたいことを言い、やりたいことをやって育った金持ちの息子にとって何の値打(ねうち)もない女の「死ねブタ」という言葉は千の鞭(むち)、百のビンタよりもダメージが大きく、顔に汚水をかけるよりも恥ずかしいが、この恥辱(ちじょく)は彼にとってどういうわけかレイハンという名のこの女を神秘的にした。
uning xiyalini shu xotun igiliwaldi.
彼の夢をその人妻(ひとづま)が占領した。
u xiyalida shu xotun bilen takallashti :
彼は夢の中でその人妻と口論した:
«sen qanjuq nazliniwatisen!»,
「この雌犬が気取(きど)りやがって!」
«yaq, nepretliniwatimen»,
「いいえ、嫌(きら)っているのよ」
«beribir tégimge chüshisen»,
「どのみちおれのものになるんだ」
«yaq, béshinggha desseymen»,
「いいえ、おまえの頭を踏んでやるわ」
«men séni yalwurtquzimen!»,
「おれはおまえを哀願(あいがん)させてやる!」
«yaq yalwursangmu tillawérimen»
「いいえ、おまえが哀願しても罵(ののし)り続けてやる…」
u birdinla alte balisining anisi bolghan xotunini, newrilirini tillaydighan, malayni silkiydighan, jimighurliship ziyawudunning qorusinila egiydighan, reyhangülni körse yüriki oynap kétidighan bolup qaldi.
彼は突然6人の子供の母である妻を、孫たちを罵り、下僕(げぼく)を叱り、気を静めてズィヤウドゥンの庭に回り道をして、レイハンギュルを見たら大喜びするようになった。
bala waqtida dadisi bilen ghojamning katta hoylisigha kirip bir qizni körüp mana mushundaq bolup qalghanidi.
子供の時に父とゴジャの大きな庭に入って一人の娘を見てこんなふうになってしまった。
u chaghda medriside oquydighan rozaxun isimlik dosti bu halni ashiq bolghanning belgisi dégenidi, lékin u hazir elliktin halqighan adem.
その頃マドラサで学ぶロザフンと言う名の友達がこの状態を恋をしているしるしだと言ったが、彼は今五十過ぎの男だ。
newriliri beygige at mingüdek boldi.
彼の孫たちは競って馬に乗るぐらいに育った。
bu yéshida ashiq bolghini némisi?
この年で何の恋だ?
yene kélip téxi besh balining anisi, özining newre inisining ayaligha-he!
しかもその上5人の子供の母親、自分の従弟(いとこ)の妻に!
yaq, yaq, yaq! bu ashiqliq emes, ghezep-nepret, uyat-nomus, öch élish
いや、いや、いや!これは恋なんかじゃない、怒りと憎しみ、恥辱(ちじょく)、復讐(ふくしゅう)…
undaqmikin dése muxterbay reyhangülni körsila duduqlap, köz üzelmey, temtirep qalidu.
そんなことを言っても、ムフテルバイはレイハンギュルを見れば口ごもって、目を離すことができず、慌(あわ)ててしまう。
qérilarning ashiq bolushi kitablarda barmikin, pal achquzup baqaymikinya?
老人が恋することが本に書いてあるかもしれない、運勢を占わせてみたらどうだろうか?
u bir küni sheherge kirip diwane mehellisidiki dangliq remchining aldida yükünüp olturup :
彼はある日、町に行ってディワネ〔物乞(ものごい)の意〕マハッラの有名な占い師の前にひざまずいて次のように言った。
以上48ページ下から4行目)

2015年2月3日火曜日

2月22日大阪で市民サロン「燕のたより」開催

大阪で市民サロン「燕のたより」が2月22日に豪華講師陣で開かれるそうです。
以下に劉燕子さんから送られてきた案内をペーストします。
-------------------------------------------------------------------------------------
市民サロン「燕のたより」のお知らせ
日時:2月22日、日曜、15時30分から20時30分
場所:fermata(レストラン、貸し切り、素敵な雰囲気やシェフ)
阪神本線・野田駅より南西へ徒歩5分
地下鉄・野田阪神駅、7番出口から徒歩3分
JR東西線・海老江駅より南西へ徒歩5分
三菱東京UFJ銀行の通りを入り、あさひ薬局の向かい。
電話 06-6441-6673
住所 553-0006 大阪市福島区吉野2-10-12 ゴールデンラピス103号
イベントの連絡先: Yanzi@mta.biglobe.ne.jp、090-9086-0563 劉
abohoken@gmail.com
凛冽な風が身を切る日々、2015年を迎えましたが、昨年だけでチベット人の抗議焼身自殺は11名を数え、2009年からは136名になりました。ウイグ ル人の穏健派学者、イリハム・トフティ氏は、言論だけを理由に無期懲役を下されました。浦志強氏たちリベラル漢人も次々に投獄されました。また、これまで 封殺されてきた内(南)モンゴル問題は顕在化しはじめ、台湾では「ひまわり学生運動」や香港では「雨傘革命」が起きました。これはフランスのマスメディア 銃撃など一連のテロ事件に対して全仏で370万人規模の自由を守ろうというデモに通じるものです。時あたかも、1月12日未明、香港のリベラル紙「アップ ル・デイリー」の本社と創業者宅が火炎瓶で襲撃されました。これまで、「アップル・デイリー」は中国共産党政権や香港政府を厳しく批判したため、親中派か らたびたび攻撃やいやがらせを受けてきました。この事件に対して、香港記者協会は「言論の自由に対する暴徒の挑戦である」との声明を発表しました。
言論の自由は民主主義の基礎です。このような時、各方面の有識者、専門家をお招きして、以下のような言論の場を設けました。みなさま、是非、ご参加し、建設的実践的なディスカッションをつくりましょう。
プログラム(司会・進行 安保智子)
第一部(コーヒーか紅茶、手作りのお菓子付き)
話題提供 15:00-15:35
阿古智子(東京大学准教授)「中国の言論の自由と市民社会の行方」
コメンテーター 15:35-15:50
麻生晴一郎(ジャーナリスト)
質疑応答 15:50-16:05
第2部
話題提供 16:05-16:40
楊海英(静岡大学教授)「自著『チベットに舞う日本刀』を語る」
コメンテーター 16:40-16:55
村主道美(学習院大学教授)
質疑応答 16:55-17:10
休憩 17:10-17:20
第3部
話題提供 17:20-17:55
富察(台湾・八旗文化出版社編集長)同時通訳あり
「満蒙民族の視点から中華の歴史観を問う」
コメンテーター 17:55-18:10
石平(評論家)
質疑応答 18:10-18:25
第4部 18:25-20:00
ディナーと自由討論
市民からゲストへの質問、意見、交流
第5部 20:00-20:30
チベットの歌とミニ・コンサート 川辺ゆか
参加費
第1部から第3部:1000円(資料や飲み物など)
第4部から第5部:5000円(ディナーとコンサート)
学生は学割で4000円
<趣旨>
この会は何かの組織ではありません。2011年3月、王力雄氏の来日を契機に始まり、それ以来、内外の有識者、専門家の来阪の時などに開いてきました。
それぞれ志があり、独立した立場の人々が、ヴォルテールの言葉として伝えられている「私はあなたが何を言っても賛成しないが、私はあなたがそれを言う権利を断固として護るだろう」の精神で、自由に語りあう場です。
お互いの意見を尊重し、質の高い議論を交わしつつ、現場から発信されている生き生きとした情報を共有し、様々な立場を超えて新たな公共空間を、手作りで創造することを目指します。