2013年6月20日木曜日

鉄鍛冶--ウイグルの工芸習慣



tömürchilik (uyghur orp-adetliri, p.89)
鉄鍛冶
 uyghur xelqidiki tömürchilikning türi köp, tarixi uzun.
 ウイグル民族の鉄鍛冶の種類は多く、歴史は長い。
 uyghurlar tömürchilikni aq ish, qara ish dep ikkige ayriydu.
 ウイグル人は鉄鍛冶を白仕事、黒仕事の二つに分ける。
pichaqchiliq, ustira, qilich, qaycha, qingraq, rende tighi, here tighi, iskine, üshke, keke, palta, ikekékek, deresh, qulup, qaghitumshuq, ishik zenjiri, ow miltiqi, tünikisazliq, miskerlik, zergerlik eswabliri qatarliq bir yüz on üch xildin artuq hüner tömürchiliktiki aq ish türige kiridu.
ナイフ作り、カミソリ、剣、はさみ、包丁、かんなの刃、のこぎりの刃、のみ、錐、手斧、斧、やすり、突き錐、錠、ドア錠、門の鎖、猟銃、板金加工、銅鍛冶、金細工の道具など百十三種余りの技能は鉄鍛冶の中の白仕事の種類に入る。
 ketmen, kürek, oghaq, bolqa, bazghan, lom, at taqisi, nal, mix, qamaq (maxang), koyza-kishen, qapqan, chong derwaza zenjiri, halqa, harwa-mepe, at éger-jabduq, harwa jabduq, tügmen, juwaz, soqma, tosma, qurulush saymanliri qatarliq bir yüz atmish xildin artuq hüner qara ish türige kiridu.
 鍬(くわ)、スコップ、鎌、金槌、鍛造ハンマー、バール、馬蹄、靴鋲、釘、檻(おり)(maxang〔語義不明〕)、手枷足枷、わな、大門の鎖、リング、馬車、馬具、引き具、水車、搾油器、鍛造、制水弁、建物の器具など百六十種余りの技能は黒仕事の種類に入る。
yene uyghurlarda mezkur ishlarning kesip ayrimisi bolidu.
またウイグル人の間で前述の仕事の技能には違いがある。
pichaqchiliq, ketmenchilik, qulupsazliq, tünikisazliq, miskerlik, taqichiliq qatarliqlar öz aldigha ayrim hüner-kesip bolup, ular yene öz sen’itini jara qildurush yolida bashqa kesiplerni qoshumche ishleydu.
ナイフ作り、鍬作り、錠前作り、板金加工、銅鍛冶、装蹄業などはそれぞれ別の技能である。
 yuqiriqi kesiplerning ayrimisi bolsimu, ishlitish saymanliri oxshash bolidu.
 上述の技能に違いはあるが、使う道具は同じである。
mesilen, ochaq, kömür, köyek, bolqa, bazghan, sendel, qaycha, qisquch, ékek, daghmal, tömür üshke, kepsher, danika,  qatarliqlardin ibaret.
例えば、こんろ、炭、ふいご、金槌、鍛造ハンマー〔鍛接用〕、鉄床、はさみ、やっとこ、やすり、はんだごて、鉄錐、溶接、ホウ砂、〔語義不明〕などから成る。
 uyghurlar tömür bilen ishlinidighan herqaysi hünerlerge mahir bolupla qalmastin, tömürni tömürge, polatni tömürge qoshup kepsherleshke mahir, ular tigh tipidiki pichaq, qilich, qingraq, ketmen, orghaq qatarliqlarning destisini tömürdin, tighini polattin yasaydu.
 ウイグル人は鉄で作られるそれぞれの工芸に長けているだけでなく、鉄を鉄に、鋼を鉄に溶接して付けることに長けており、彼らは刃の種類でナイフ、剣、包丁、鍬、鎌などの地金を鉄で、刃を鋼で作る。
yeni késilidighan tigh teripige polattin gang baghlaydu.
つまり切る刃の側に鋼を隙間に入れる〔鍛接するということ〕。
uyghur ustilar ishletken danika bilen kepsherlesh özige xas yéngi milliy keshpiyat.
ウイグルの職人たちが用いたホウ砂で溶接する手法〔鍛接〕は固有の新しい民族的発明である〔これは誤り〕。
 uyghur tömürchiliri herqandaq eswab yasighanda köz chéni-mölcher bilen yasaydu, qélip, endize ishletmeydu.
 ウイグルの鍛冶屋はどんな道具を作るときも目測によって作り、型枠や型紙は使わない。
 uyghur ustilar tömürchiliktin ibaret bu kesipke ezeldin tochraq, qarighay kömürliri ishlitidu.
 ウイグルの職人たちは鉄鍛冶というこの工芸に昔からコトカケヤナギとマツの炭を使う。

0 件のコメント:

コメントを投稿