2013年6月17日月曜日

箱作り--ウイグルの工芸習慣



sanduqchiliq (uyghur orp-adetliri, p.89)
箱作り
 uyghur hüner-kesipliri ichide sanduqchiliq tarixi uzun, türi köp, sen’iti körkem, baziri ittik kesip.
 ウイグルの手工業の中で箱作りは歴史が長く、種類が多く、工芸が美しく、人気のある仕事である。
 uyghur sanduqi xilmu xil bolidu.
 ウイグルの箱はいろいろある。
xapan sanduq, kat sanduq, her xil sirlanghan, sirlinip xilmu xil gül nusxilar chüshürülgen sanduqlar we tünike mixlap bézelgen palas sanduq (bu xil sanduq orus sanduq, eshter xan sanduq depmu atilidu) qatarliqlar.
正方形の箱、寝台兼用箱、各種の彩色をされた、彩色されていろいろな模様を描かれた箱とブリキ板を打ち付けて飾られたパラス箱(この種の箱はロシア箱、エシテルハン箱とも呼ばれる)などである。
bu xil sanduqlar herqaysi a’ililerdin özige munasip orun alidu.
この種の箱は各家庭でそれに適した場所を占める。
 uyghur sanduqlirining bézekliri we en’eniwi uslubi özgiche milliy alahidilikke ige.
 ウイグルの箱の浮彫と伝統の様式は独特な民族的特徴がある。
sanduq mexsus sanduqchilar teripidin yasilidu.
箱は専門の箱職人によって作られる。
kasiplar ikki xil bolup, bir xili, yalghuzla sanduq yasaydu.
仕事は二種類あって、一種類は、単に箱を作るだけである。
yene bir xili, hem yasaydu, hem sirlap gül neqish qilidu, sanduqqa tünike mixlaydu.
もう一種類は、作り、かつ塗って模様を付け、箱にブリキ板を打ち付ける。
 sanduqning matériyali térek we qarighay yaghichi, yarayélim qatarliqlardin ibaret.
 箱の材料はポプラと松の木材、樹脂などである。
saymanliri : chong-kichik chot (keke), here, iskine, rende, siziq tartish tanisi, métr we üch bulungluq santimétrdin ibaret.
器具:大小の手斧(ケケ)、のこぎり、のみ、かんな、線引き糸、物指しと三角定規から成る。
 yasash usuli : yaghachni tilip taxtay qilidu. sanduq ölchimi boyiche késip taxtayning bir teripi siliqlinidu.
 作り方:木材を切って板にする。箱の規格に合わせて切って板の片側が滑らかにされる。
andin ikki béshigha erkek-chishi oyuq achidu we her bir terepning taxtaylirini yara yélim bilen chaplap pütünleshtürüp, erkek-chishi oyuqlirini kirishtürüp yara yélim bilen tutturup sanduq ramkisini qurashturidu.
それから両端に凹凸の隙間〔ほぞ〕を開けてそれぞれの板を樹脂で貼って仕上げて、凹凸の隙間をかみ合わせて樹脂で固定させて箱の枠を組み立てる。
andin astini yaghach mix bilen mixlap chepchek qoyup, aghzini gireche bilen tutturup échilip-yépilidighan qilidu we ikki yangha tutqa, aldigha qaghitumshuq békitidu.
それから下を木釘で打ち付けて底を付けて、蓋をヒンジで固定して開閉して、両端に取っ手、前に錠を取り付ける。
shuningdin kéyin sirlash, sir üstidin neqishlesh yaki tünike mixlash ishini élip baridu.
そのあと、塗装と塗料の上から彫刻やブリキ板を打ち付ける仕事を引き受ける。
 uyghur sanduqliri ichide tünike mixlanghan sanduq alahide we körkem bolidu.
 ウイグルの箱の中でブリキ板を打ち付けた箱は独特で美しい。
sanduqqa mis tünike, aq, sériq, yéshil dégendek xilmu xil dengdikirengdikitünike qaycha bilen ölchemlik késilip mixlinidu.
箱に銅板、白、黄、緑といったいろいろな色のブリキ板がはさみで丁度よく切られて打ち付けられる。
 mixlash usuli : tünike üch millimétrliq qilip tasma tilinidu.
 打ち付け方:ブリキ板が三ミリメートルぐらいの帯に切られる。
uni tüzlep, béliq sirti qilip, sanduqqa chüshürmek bolghan nusxilargha kirishtürüp, tunikini katek menchir, katek. toqulma, keklik qéshi, jüp katek, yalang katek qilip mixlaydu.
それをまっすぐにして、山折りにして、箱に描いた模様にはめ込んで、ブリキ板を格子menchir〔語義不明〕、格子織物、シャコの眉斑、対格子、裸格子にして打ち付ける。
ularning chéwer qolidin xilmu xil körünüshler hasil bolup, sanduq yüzige tagh-deryalar, quyash, ay-yultuz shekilliri, gül-giyah, méwe-chéwe, haywanlar, uchar qushlar shekli chüshürülidu.
彼らの巧みな手からいろいろな模様が生まれて、箱の表面に山河、太陽、月星の形、草花、果物、動物、飛ぶ鳥の形が描かれる。
 buningdin yüz yillar ilgiriki ataqliq ustilar sanduqqa chekken her bir nusxilar, aq, qizil, yéshil yaqut, oghilardin köz qoyup, neqishlerge jan kirgüzgen.
 今から数百年前の有名な職人たちが箱に付けた各種の模様、白、赤、緑の宝石は、毒〔?〕で象嵌されて、模様に命を吹き込んだ。
bu xil bézelgen sanduqlar nahayiti julaliq bolup közni qamashturidu.
この種の飾られた箱は非常に光沢があって目をくらませる。
 sanduq mixlighuchi ustilar sendel, yaghach bolqa, tünike késidighan tüz qaycha, jadu qaycha, sunbe, mix, yapilaq tumshuqluq bolqilarni sayman qilidu.
 箱打ち付け職人は、鉄床、木槌、ブリキ板を切る直はさみ、神業はさみ〔曲切り用はさみのことらしい〕、たがね、釘、平鼻槌などを使う。
 sanduqning chong-kichikliki we shekli bir-birige oxshashmaydu.
 箱の大小と形は一つ一つ違う。
uyghurlar ashliq saqlash we nan qoyush üchünmu sanduq (kat) ishlitidu.
ウイグル人は穀物とナンの保管のためにも箱(寝台兼用箱)を用いる。
ashliq katliri nahayiti chong we körkem yasilip, aldigha qapartma sheklide tilinghan yaghach bilen her xil küngürilik neqishler chaplinidu.
穀物の箱は非常に大きくかつ美しく作られて、前面に浮彫の形に切られた木材による各種のくりぬき模様が貼られる。
bezi chong katlargha birer tonna ashliq sighidu. katta saqlanghan ashliq asan buzulmaydu.
一部の大箱には一~二トンの穀物が収まる。大箱に保存した穀物は簡単に悪くならない。

0 件のコメント:

コメントを投稿